بررسی اثرات ساختگاه و تخمین خصوصیات جنبش نیرومند زمین با استفاده از داده های میکروترمور و مقایسه نتایج آن با مدلسازی پروفیل خاک (مطالعه موردی: ناحیه غربی شهر بابل)

یکی از مهمترین مباحث ژئوتکنیک لرزه ای، بررسی اثر ساختگاه بر روی مشخصات جنبش نیرومند زمین می باشد. این پدیده در محل هایی که دارای خاک نرم و لایه ای هستند، سبب تغییر مشخصات امواج لرزه ای شده و منجر به تقویت ارتعاشات و در نتیجه افزایش خسارات مالی و جانی می شود. امروزه روش های متنوعی برای ارزیابی اثر ساختگاه وجود دارد، در این میان اندازه گیری میکروترمورها به دلیل سادگی، هزینه پایین و عملیات اجرایی آسان بیش از سایر روش های دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش به منظور تخمین فرکانس اساسی و ضریب تقویت ارتعاش در شهر بابل، اندازه گیری میکروترمور در 60 ایستگاه صورت پذیرفته است. نگاشت های میکروترمور بر اساس روش معتبر ناکامورا (نسبت طیفی h/v) و با استفاده از نرم افزار geopsy پردازش گردیده و با معیارهای sesame صحت سنجی شده اند. نتایج نشان می دهند که فرکانس اساسی بین 0.65 الی 11.4 هرتز تغییر کرده و بخش وسیعی از ناحیه مطالعاتی دارای فرکانس کمتر از 1 هرتز می باشد؛ همچنین مقدار بیشینه و کمینه ضریب تقویت ارتعاش به ترتیب 3.71 و 1.19 ارزیابی شده است. در ادامه برای بررسی توانمندی و دقت این روش، نتایج پردازش میکروترمور با داده های ژئوتکنیکی و اطلاعات دستگاه شتاب نگار موجود در منطقه مقایسه گردیدند. این مقایسه نحوه تغییرات فرکانس اساسی در ناحیه مطالعاتی را تایید و اندازه گیری میکروترمور را روشی مناسب معرفی کرده است. در انتها با بررسی جنبه های مختلف می توان اندازه گیری میکروترمور را روشی کارآمد و ایده آل برای ارزیابی اثر ساختگاه شهر بابل در نظر گرفت.